Project Ubbergen
In 1979 is door de Stichting Stadsarcheologie Nijmegen een opgraving verricht op het terrein van het oude koetshuis aan de Rijksstraatweg te Ubbergen, dit koetshuis behoorde oorspronkelijk bij villa Waalheuvel.
De nooit geheel uitgewerkte resultaten van de opgraving worden thans door een thuiswerkgroep van AWN regio Nijmegen verder verwerkt. Vanwege de pandemie vinden deze activiteiten beurtelings plaats ten huize van Ben Teubner, Marijke Pennings en bij Marijke & Aad Hendriks, waarbij Ben de kratten met scherven van het depot haalt en voor de distributie ervan zorgdraagt. Zoals bij opgraving Waalkade (W2) die door 3 verschillende groepen wordt uitgewerkt, wordt deze dus door de thuiswerkgroep ‘Ubbergen’ met tijdelijk 4 vaste personen uitgewerkt om enigszins binnen de eigen Corona-bubbel te blijven.
Het Ubbergens aardewerk (rond 700 na Chr.) is uniek in zijn soort, kleur en vormgeving en gezien de aanwezigheid van misbaksels tussen de scherven is het vermoeden gerezen dat de productie ergens ter plekke aan het talud plaatsvond. Van de verspreiding ervan is nog niet heel veel bekend, maar een Merovingisch grafveld in Gendt (OB) en begravingen op de Gruitberg te Nijmegen bevatten in elk geval dit Ubbergense keramiek.
Het tijdperk van dit gebruiksaardewerk is destijds door archeoloog Jan Thijssen vastgesteld op Vroeg-Middeleeuws, Merovingisch.
Kenmerken van ‘Ubbergen’ zijn: gedraaid, vaak oranje-achtig, maar ook vaak grijs- en roodbakkend, grijze kern, ruwwandig, buiten- en binnenzijden vaak weggesneden.
Ook werd op dit terrein veelvuldig Badorf, Reliëfbandamfoor, Mayen-achtig materiaal, ovenslakken en vele scherven van kogelpotten gevonden. Uit de Ottoonse tijd is o.a. Pingsdorf aanwezig. In de opspit van de opgraving komt Romeins aardewerk voor. Verdere vondsten: huttenleem, tefriet, metaal, ijzerslakken, botmateriaal. Uit latere tijden Raeren, Langwehe, pijpenkoppen etc. Deze opsomming is niet compleet! Het aantal regels in onze Excel-inventarislijst bedraagt op moment van schrijven (27-10-2020) 2190 regels.
Alle vondstnummers worden door Ben Teubner gecatalogiseerd en aan een tijdperk en aardewerktype verbonden. De scherven waar we niet uitkomen worden voorgelegd aan de medewerkers van het depot te Nijmegen.
Hoewel vele Vroeg-Middeleeuwse scherven langs zullen komen in de afbeeldingen op deze pagina, richten we ons in dit onderzoek voornamelijk op dit unieke plaatselijke Ubbergens aardewerk. De bedoeling is uiteindelijk om minimaal tot een gedetailleerd artikel voor het jaarverslag te komen.
Ook deze pagina zal regelmatig een update krijgen.
Thuiswerkgroep Ubbergen
Bronnen:
Graven met Beleid, Gemeentelijk archeologisch onderzoek in Nijmegen 1989-1995. Enckevort/Thijssen blz 98-99
Van Vrouwendaal tot Bronheuvel, Wonen aan de Straatweg. Coenen/Lukassen blz 102 e.v.
Het Geheim achter Scherf en Bot (onderzoek Historische Kring Gente afd. archeologie W. Otemann)
Jaarverslag Afd 16 1980 pag. 14-15 (W.A.M. de Mul) Een laat-Merovingische pottenbakkersoven?
Zie ook onze pagina ‘Downloads‘
