Nog geen vier dagen in Frankrijk en er is wereldnieuws uit mijn geboortestad Tiel. Gek is dat, dat ik nog steeds zo gefocust ben op die plaats. Als ik in de NOS-app Tiel zie staan, moet ik toch altijd even kijken. Meestal gaat het dan om een aanrijding bij de Nieuwe Tielseweg of een drugsvondst op de Kwelkade. Maar zo heel af en toe stelt het nieuws niet teleur. Zoals nu. Op Medel hebben de opgravingen in 2017 wel heel interessante uitkomsten opgeleverd.
Ik ben niet alleen zelf in Tiel geboren, maar mijn voorouders komen er ook al eeuwenlang vandaan. Mijn vaders kant komt van Passewaaij, een gebied dat jaren terug ook al voor prachtig archeologisch nieuws zorgde. Maar mijn moeders kant komt van Den Akker, grenzend aan Medel. Mijn moeder probeerde wel eens uit te leggen hoe het daar vroeger was, bij haar grootouders. Maar het is zo lastig je te verplaatsen in een situatie waarbij er geen Amsterdam-Rijnkanaal en geen A15 was. De idylle waar je vanuit Tiel zo naar toe kon lopen is niet meer. En de boerderij van haar grootouders overigens ook niet. Die moest wijken voor het Amsterdam-Rijnkanaal. De grote getalen kleinkinderen die er eeuwig logeerden vonden de aanleg van dat kanaal overigens niet zo erg: met opa’s paarden paardrijden op de bodem van het kanaal-in-aanleg, zo hard als je kon, was een mooi tijdverdrijf.
Maar waar ik het met jullie over wil hebben zijn de reacties in de berichtgeving op de informatie uit Tiel. Ik weet niet wat ik daarmee aan moet. Is het nu een gemiste kans dat Tiel niets met deze locatie doet? En zo ja, voor wie is het dan een gemiste kans? Voor de commercie? Of voor de archeologie? Enerzijds kan ik me wel vinden in de opmerking dat Tiel niet verder kijkt dan haar neus lang is als ze niet van haar oorspronkelijke plan afwijkt en alleen maar een loods bouwt. Met wellicht nog een visualisatie met een verwijzing naar de opgraving. (Ik zou bijna zeggen: de Nijmeegse oplossing – sorry.)
Maar anderzijds: alleen voor de commercie moet je hier niet mee aan de haal gaan, toch? En voor een beter publieksbegrip van de archeologie en wat zich hier ooit heeft afgespeeld moet het wel heel erg goed zijn en moet er wel heel erg veel kennis en creativiteit en geld in gestopt worden om het goed te laten zijn. Want anders wordt het Disneyhenge en daar zit in de archeologische wereld niemand op te wachten. Want je vraagt wel heel erg veel van de verbeeldingskracht van mensen als je daar – opgesloten tussen Amsterdam-Rijnkanaal, A15, een crematorium en een zee van blokkendozen – de sfeer van 4500 jaar geleden wilt oproepen. Dat lukte mij al niet met mijn moeders verhalen uit eerste hand: het lijkt me nu bijna alleen virtueel nog op te roepen met alle aannames en voorbehouden van dien.
Het lijkt dus een prachtige kans, maar is het waar te maken? Of zit Tiel dan over 20 jaar met een zielig stukje heuvelland, waar alleen cross-bikers nog plezier aan beleven en met een schuld als van de zoveelste geflopte Floriade? Ik merk dat de ‘doe maar gewoon’-mentaliteit van Tiel diep in mij zit. Dus ik hoor graag jullie argumenten en overwegingen, want het is immers zeker de moeite waard om er over na de denken, over een groots en meeslepend plan. Zodat de favoriete uitspraak van mijn vader: ‘Tiel is nie viel’ voor altijd teniet gedaan kan worden. Hij zei dat trouwens het liefst als hij ergens op een terras zat – bijvoorbeeld bij mij thuis – om er dan op te laten volgen: ‘maar altijd nog meer dan hier.’ Misschien dat hij ooit gelijk krijgt ;-).
Geef een reactie