Kunst en Kitsch in de Kapel
In het kader van Toen, het Nijmeegs Geschiedenis festival organiseerden wij samen met en in het Huis van de Nijmeegse Geschiedenis op zaterdag 19 oktober een Kunst en Kitschmiddag. Een middag die net een beetje anders was dan anders: niet alleen kon men voorwerpen laten beoordelen en taxeren, ook voorwerpen met een Nijmeegs verhaal waren welkom ‘. Zo’n voorwerp-met-verhaal kon een plaatsje krijgen in het ‘Pop-up Museum van Nijmegen’.
De volgende experts waren aanwezig:
- Ben Teubner (archeologie)
- Pauline de Weijer (vintage, design en keramiek)
- Wim Bilo (schilderijen en prenten)
- Emiel Geurts (klokken, bronzen en marmeren beelden, antieke meubelen, spiegels en kroonluchters)
- Jos Peeters (zilverwerk)
Uit onze kringen verder: Marijke Mesu-Hendriks en Ellen Bekker waren de gastvrouwen van dienst, Paul Ewals creëerde illusies, Mark van Loon cureerde het Pop-up Museum van Nijmegen en Aad Hendriks (AWN) en Huub Nabben (fotografie Huis van de Nijmeegse Geschiedenis) zorgden voor het fotoverslag!
Al voordat de middag begon hadden zich 55 mensen aangemeld voor de middag, daarnaast waren er volop mensen die onaangekondigd binnenliepen. In het kader van ‘Schijn Bedriegt’, het thema van het Toen-festival, vertelde Paul Ewals de bezoekers over fopkannen en illusieglazen, hoe men elkaar ook in het Nijmeegse voor de gek hield in vroeger tijden.
In een tijd dat er nog geen televisie was, geen mobieltjes en geen Netflix, zochten mensen naar andere manieren om elkaar gezellig bezig te houden. Dat gebeurde veel met gezelschapsspellen maar men probeerde elkaar ook op allerlei manieren voor de gek te houden.
Deze fopkan is daar een mooi voorbeeld van. We kennen ze al in de 16e en 17e eeuw. Deze is uit de 20e eeuw. Meestal deed men er wijn of bier in. Maar hoe krijg je de vloeistof uit de kan? Gieten kan niet, dan loopt het uit de gaten. Hoe kom je dan toch bij de drank? Denk daar maar eens over na!
Een kringloopvondst: een bekertje met de tekst
Koninklijke Nederlandse Maatschappij voor Tuinen en Parken
Afdeling Nijmegen
Tuinenwedstrijd 1953
L.J. Wesseldijk
En met een vraag: wie heeft er ooit gehoord van of meegedaan met de Tuinenwedstrijd in 1953?
Hoe leuk zou het zijn om te weten hoe een dergelijke tuin eruitzag in de wederopbouwperiode.
Porselein van Louis Regout (de zoon van Petrus Regout) die in 1883 samen met zijn zoon een porseleinfabriek oprichtte.
In mooie conditie, samen zo’n 60 euro waard.
Een netsuke, ofwel Japanse gordelknoop, uitgevoerd in ivoor. Prachtig fijn gedetailleerd en gesigneerd. Waarschijnlijk 19e eeuws. De Japanse kimono had geen zakken. Men droeg kleine spullen mee in een inro, een soort doosje in lagen, dat met een koord gesloten werd. Aan de bovenzijde van het koord werd een netsuke aangebracht. Om de kimono droeg men een gordel, de netsuke werd onder de gordel doorgeschoven waardoor de inro bleef hangen.
De afgebeelde kralen hebben geen relatie tot het object.
Een mooi voorbeeld van ‘Schijn bedriegt’ zijn illusieglazen of toostglazen. In Engeland en Frankrijk werden toostglazen gebruikt om een toost uit te brengen in een gezelschap. Om te voorkomen dat de ‘Toastmaster’ (de man die de toosts uitbracht) zijn taak niet tot het einde zou volhouden, dronk hij uit een glas met een dikke glazen bodem, met veel minder inhoud dan een gewoon glas.
Een illusieglas heeft ook zo’n dikke bodem, maar werd vaak gebruikt door handelaren die hun klanten onder de tafel wilden drinken zonder zelf dronken te worden. Bij een illusieglas is de dikke bodem niet zichtbaar en lijkt het alsof je evenveel drinkt als je gasten.
Herken jij het illusieglas tussen de toastglazen?
“Meest waarschijnlijke is dat het een basis is voor een bronzen beeldje.
Muntslag aambeeld en ander gereedschap is vrijwel altijd ijzer, want harder en sterker.”
Het Pop-up Museum Nijmegen is gevuld met interessante voorwerpen die door bezoekers zijn ingebracht tijdens Kunst en Kitsch in de Kapel en die een link hebben met Nijmegen. Mark van Loon was de curator. De expositie blijft de hele herfstvakantie zichtbaar, tot en met zaterdag 26 oktober. De items en teksten zullen na afloop ook te bezoeken zijn op Noviomagus.nl.
Hieronder sfeerbeelden van Huub Nabben (fotografie Huis van de Nijmeegse Geschiedenis):
Geef een reactie